20-6-2025 Ondergronds (107 km)

Vandaag staat op mijn planning om de bunker te bezoeken van waaruit Schotland bestuurd zou worden in het geval dat de koude oorlog een warme zou worden. Met name werd gevreesd voor een nucleaire aanval, mede omdat in Schotland het onderkomen is van de 4 nucleaire onderzeeboten van het VK. Er gaat een heel verhaal vooraf aan dit gebruik, dat staat in een leuk boekje dat ik heb gekocht.

Eerst boek ik dezelfde camperplaats voor nog een nachtje. Ik moet morgen naar het vliegveld op een half uurtje rijden en zo spaar ik mij de moeite van een nieuw plekje zoeken.

Ik rijd er op mijn gemakje heen, 't is maar anderhalf uur. De kreet "Scotland's Best Kept Secret, the Secret Bunker" is niet echt meer van toepassing. Al 20 kilometers van tevoren staat de bunker op de borden.

Boven de grond is het bewakingshuis met de ingang van de bunker. Het huis is vermomd als boerderij, maar structureel wel onzichtbaar aangepast en versterkt. Op het buitenterrein staan een tank, een brandweerauto, een trekker met oplegger met daarop een SAM-raket en wat pantservoertuigen, leuke smaakmakers die niets met de bunker van doen hebben maar wel uit die tijd stammen.

Binnen begint met een winkeltje met souvenirs en de kassa voor entree. Het is grappig dat veel musea een aparte prijs hebben voor 65 , maar dat niemand dat aan mij vraagt. Ik zie het maar als een compliment en vraag er zelf om. Je kunt ze tenslotte maar eenmaal uitgeven ... Eenmaal door het tourniquet is er een trappenhuis een paar meter naar beneden. Hier begint een 150 meter lange gang die afloopt naar de bunker zelf.

De bunker heeft twee verdiepingen, de diepste ligt op bijna 40 meter onder de grond. Het zijn grote verdiepingen, die bizar compleet zijn ingericht. Veel kamers zijn qua inhoud gewoon bewaard gebleven, de inhoud van sommige kamers komt uit andere opgedoekte bunkers en zijn hier nagebouwd. Van zo'n museale inrichting kunnen we in Nederland alleen maar dromen. Ik kom wel eens in bunkers, ben ook vrijwilliger in een koude-oorlog-bunker, maar dit overtreft alles. In een van de zalen wordt een film vertoond die (gespeeld) de situatie weergeeft nadat de bom is gevallen. Ze hebben bij het maken van deze film gebruik gemaakt van gegevens van het bombardement van Dresden en van de twee atoombommen op Japan. Het is een grauwe, harde film die de waarschijnlijke gevolgen laat zien op allerlei gebied, zowel in de rechtsorde als gezondheid en overheid.

In het bewaard gebleven restaurant eet ik een lekkere BLT sandwich en maak ik een praatje met een Nederlands stel. Zij blijken in Waddinxveen te wonen en bezoeken graag bunkers. Ook in "mijn" bunker zijn ze geweest. In het restaurant werden overigens destijds mannen en vrouwen aan aparte loketten bediend!

Als met al een indrukwekkende trip, ik heb zo'n 100 foto's gemaakt waarmee ik jullie niet ga vermoeien. Ik zal een paar leuke plaatsen. Het verschil met de Nederlandse structuur lijkt dat hier zowel de regering als de militaire staf als de "burger"organisatie een onderkomen hadden. In Nederland was dat meer gescheiden.

Op de terugweg neem ik een wat langere route om een beetje te geocachen, dat heb ik op de heenweg overgeslagen. Terug op mijn plekje bekijk ik nogmaals de foto's, het was een bijzondere dag!